Zespół nadpobudliowści psychoruchowej to zaburzenie neurorozwojowe. Jego typowe objawy to przede wszystkim : nadruchliwość, impulsywność i zaburzenia koncentracji uwagi, nasilone w stopniu niewspółmiernym do wieku i stopnia rozwoju. Termin ADHD jest terminem anglojęzycznym (attention defficit hyperactivity disorder ). Natomiast w klasyfikacji IDC-10 , stworzonej przez WHO obowiązującej w Europie, mamy rozpoznanie zaburzeń hiperkinetycznych (zespołów nadpobudliwości ruchowej ). Do rozpoznania zaburzeń hiperkinetycznych należy wykluczyć między innymi autyzm lub zaburzenia afektywne. Klasyfikacja amerykańska DSM-5 posługuje się właśnie terminem ADHD. Obie klasyfikacje podobnie opisują objawy zespołu, choć w DSM-5 wyróżnia się podtypy ADHD i dopuszcza ona współwystępowanie ADHD z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Wyróżniamy 3 grupy objawów.
Objawy
- Brak uwagi to przede wszystkim niezwracanie uwagi na szczegóły, beztroskie błędy w pracy szkolnej, niepowodzenia na utrzymaniu uwagi na zadaniach związanych z zabawa. Dziecko wydaje się nie słyszeć co do niego zostało powiedziane. Także często ma niepowodzenia w postępowaniu wg instrukcji, ma słabą umiejętność organizowania zadań i aktywności. Odczuwa niechęć do zadań wymagających wytrwałego wysiłku umysłowego. Bardzo częste gubi rzeczy, zapomina.
- Nadmierna aktywność przejawia niespokojnym poruszaniem, wierceniem się, niemożnością usiedzenia w klasie. Dziecko jest nadmierne rozbieganie, wtrąca się, jest przesadnie hałaśliwe, trudno zachować mu spokój w czasie wypoczynku. Zachowania trudne do korygowania przez społeczne oczekiwania
- Impulsywność przejawia udzielaniem odpowiedzi przed dokończeniem pytania, nieumiejętnością czekania w kolejce na swoją kolej, także w grach zespołowych. Inne objawy to częste przerywanie, przeszkadzanie innym, wypowiedzi nadmierne bez uwzględniania społecznych ograniczeń
Leczenie
Jest to zaburzenie przewlekłe. Zespół psychologiczno-psychiatryczny obejmujący opiekę nad dzieckiem z tym zaburzeniem powinien nawiązać współpracę z rodziną i szkołą dziecka. Opieką powinny zostać otoczone także dzieci z niediagnostycznym nasileniem objawów i ich rodziny. Opiekunowie (rodzice i dziadkowie) i nauczyciele dziecka powinni zostać objęci psychoedukacją – poznać objawy zespołu i podstawowe sposoby radzenia sobie z trudnościami. Ważne jest wprowadzenie skutecznych modyfikacji behawioralnych: pozytywne wzmocnienia, stworzenie i przestrzeganie norm i zasad, konsekwencje z nieprzestrzegania zasad. W przypadku dzieci w wieku wczesnoszkolnym zasadne jest wdrożenie farmakoterapii.