Zaburzenia odżywiania stanowią wyzwanie nie tylko dla lekarzy. W społeczeństwach zachodnich zaburzenia odżywiania stanowią odzwierciedlenie faktu przypisywania ogromnego znaczenia jedzeniu i ciału. Do najczęściej występujących zaburzeń odżywiania zalicza się anoreksję (anorexia nervosa, jadłowstręt psychiczny) i bulimię (bulimia nervosa, żarłoczność psychiczna). Jadłowstręt psychiczny (anoreksja) należy do zaburzeń psychicznych powodujących największą śmiertelność (15-25%). Wieloczynnikowa etiologia anoreksji obejmuje czynniki biologiczne, osobowościowe, społeczno-kulturowe i rodzinne – ich prawidłowa diagnoza jest istotna dla zaplanowania skutecznej terapii. Podobnie rzecz ma się w przypadku bulimii. Choć poziom śmiertelności jest niższy niż w anoreksji – nieleczone zaburzenie może doprowadzić do destabilizacji funkcjonowania, rozwoju depresji, uzależnienia od substancji psychoaktywnych.

Jadłowstręt psychiczny (anoreksja)

Jadłowstręt psychiczny – wg kryteriów jest to spadek masy ciała lub nieprzybieranie na wadze, które powoduje że masa ciała jest co najmniej 15% mniejesza od prawidłowej oczekiwanej dla wieku i wzrostu.

Można mówić o łagodnym niedoborze masy ciała kiedy BMI jest równy lub większy niż 17, umiarkowanym gdy BMI wynosi 16-16,99 kg/m2. O ciężkim niedoborze mówimy, kiedy BMI ma wartość 15 do 15,99 kg/m2, BMI poniżej 15 kg/m2 świadczy o bardzo cięzkim niedoborze masy ciała. BMI oblicza się wg wzoru:

Wzór na BMI, gdzie masa ciała jest podana w kilogramach (kg), a wzrost w metrach (m) do potęgi drugiej.

Spadek masy ciała chory sam sobie narzuca przez unikanie „tuczącego pożywienia”. Siebie ocenia sam jako osobę otyłą, bardzo boi się przytyć, narzuca sobie bardzo niski próg masy ciała. Uporczywie nie dostrzega niedostatecznej masy ciała jako problemu.

Wynikające z niedożywienia zaburzenia hormonalne mogą prowadzić do zatrzymania miesiączkowania u kobiet oraz spadku potencji w przypadku chorujących mężczyzn (mężczyźni stanowią 10% chorych).

Obecnie wyróżnia się dwa typy jadłowstrętu – postać ograniczającą (restrykcyjna) i postać z napadami objadania się lub przeczyszczaniem.

Częstość występowania anoreksji w ciągu życia wynosi 0,51-3,7 %.

Leczenie

Terapia obejmuje psychoterapię, terapię rodzin oraz leczenie farmakologiczne. Często nieodzowne staje się leczenie szpitalne.