W ciągu ostatnich kilkunastu lat w Polsce i na świecie niepokojąco rośnie częstość depresji i samobójstw wśród dzieci. Główne objawy depresyjne to obniżony nastrój, obniżenie poziomu aktywności ogólnej oraz lęk. Jednak nie zawsze objawy depresyjne świadczą o obecności depresji jako zaburzenia afektywnego. Objawy depresyjne u dzieci szczególnie często sugerują inne problemy i choroby.
Odmienne niż u osób dorosłych jest też badanie pacjenta. Im młodsze dziecko tym mniej wnoszące jest badanie podmiotowe (człowiek z wiekiem osiąga zdolność do nazywania przezywanych emocji). Natomiast bardzo ważna jest obserwacja zachowania dziecka i informacje od opiekunów (rodzice, nauczyciele).
Kryteria rozpoznawania depresji u dzieci są takie same jak u dorosłych. Jednakże w przypadku osób w wieku rozwojowym osiowym objawem jest często nastrój nie obniżony lecz dysforyczny (pełen gniewu, złości i rozdrażnienia). Często zauważalne są wahania nastroju, ograniczenie kontaktów społecznych, niechęć do zabawy i znudzenie. U nastolatków pojawiają zaburzenia snu i łaknienia, u młodszych dzieci – bóle głowy, nudności, bóle brzucha.
Diagnoza różnicowa obejmuje zarówno inne zaburzenia psychiczne jak i choroby somatyczne (m.in.niedoczynność tarczycy, niedobór żelaza, choroby układowe)